زلزله چیست؟
زلزله چیست؟ | برای شناخت هر پدیده ای درجهان واقع لازم
است ابتداازآن تعریف مناسب ونسبتاً جامعی داشته باشیم ،
چرا که بدون دانستن تعریفی مناسب ازآن نمی توان به کنه
پدیده پی برد وآن رابه خوبی درک نمود. مردم عامی درکلامی
ساده زلزله راحرکت ناگهانی زمین ناشی ازخشم نیروهای
ماوراء الطبیعه وخدایان می دانند که بر بندگان عاصی و
عصیانگر خودکه نافرمانی خداخود را نموده ومرتکب
گناهان زیادی شده اند می داننــد . اگر چه امروزه با
گسترش دانش تجربی این تعریف در زمره اباطیل
وخرافات قرارگرفته ،ولی هنوز در جوامع ومردم کم
دانش وجاهل مورد قبول است.درفرهنگ تک جلدی عمید
زلزله را با فتح حروف » زَ« و » لَ « یعنی زَلزلَه بر
خلاف آنچه در زبان عامه مردم رایج است ، آورده
ومی نویسید :» زمین لرزه ، لرزش وجنبش شدید ویا
خفیف قشر کره زمین که به نقصان درجه حرارت مواد
مرکزی واحداث چین خوردگی وفشار یادر اثر انفجارهــای
آتشفشانی بوقوع می رسد .«در فرهنگ جغرافیا تالیف
پریدخت فشارکی وهمچنین در فـــــرهــــنـگ جغرافیائی
تالیف مهدی مومنی تعریفی مشابه هم به گونه زیر ارائه شده
است »جنبش یا تکان پوسته زمین که به صورت طبیعی ناشی
از زیر پوسته زمین است بعضی وقت ها زلزله باعث تغییراتی
در سطح زمین می شود ، اما اغلب زیان بوجود آمده ناشی
ازتکان ها فقط محسوس است وممکن است زلزله بوسیلــــه
یک انفجار آتشفشانی بوجود آید. زلزله در حقیقت در بیشتر
نواحی آتشفشانی امری عادی است واغلب قبل ویا همزمان
با انفجار اتفاق می افتد . اصل زلزلـــه تکتونیکی است و
احتمالا وجود یک شکست لازمه آن است . موج های زلزلـــه
دست کم در سه جهت اتفاق می افتد ودر یک مسافت قابل
ملاحظه از مکــــان اصلی بطور جداگانه حس می شوند .
وقتی امواج زلزله ازمکانی می گـــــــذرد زمین وساختمان ها
می لرزند وبه جلووعقب می روند .بالاترین زیان ناشی اززلزله
همیشه در مرکز زلزله یعنی جائی که حرکت بالاوپائین است نیست
امـــــــــا در مکان هائی که موج های زلزله بصورت مایل به
سطح می رسد ونزدیک مرکــز زلزلــــه باشند دارای بالاترین
زیان می باشند .یک زلزله شدید معمولا بوســـیله یکسری
دیــــگر ازتکان ها همراه می شود .زلزله ای که که در نزدیک
یازیردریا اتفاق مـــــی افتد سبب حرکات شدیدآبها شده وبعضی
وقت ها امواج بــــــزرگی ازآن ناشی مـــی شود ودر مسافت
زیاد این امواج ادامه پیــــدا می کنند وگاه گاهی باعث تلفات
جــبران ناپذیر ومرگ ومیرمی شوند .طغیان نواحی ساحلی
بیشتراز خود زلزلـــه بــــاعث خسارت می شوند ، در نواحی
آتشفشانی زلزله عملا هر روز اتفاق می افتـــد. به عنوان مثال
در هاوائی هرساله صدهاتکان های کوچک ثبت می شوند .
«درفرهنگ گیتا شناسی تالیف عباس جعفری آمده است»جنبش
سریع ومحسوسی که درنتیجه جابجائی ویا جایگیری تخته سنگ های
زیر پوسته زمین پدید می آید،در نتیجه این جنبش یـــــــک سری
لرزش های موجی شکل پدید می آیدوگاه تغییرات ارتفاعی پوسته
زمین راباعث می گرددواغلب ضایعات وزیان های جانی وفراوانی
ازخود برجا میگذارد.زمین لرزه بیشتر مخصوص نواحی آتشفشانی
بوده وگاه باخروش وفوران کوه های آتشفشانی همراه می گردد
ودرحاالت شدیدشکست هاوبریدگی های مهم ومشخص
درروی پوسته زمین از خــودبجـــــای میگذارد.
دیدگاه ها :